Ik lees Nederlands 2015

Vorig jaar is deze leesactie me zo goed bevallen dat ik dit jaar met graagte weer mee doe. Dit jaar met 15 titels. Het liefst wil ik weer zo veel mogelijk beginnende schrijvers en schrijfsters lezen, dat is vorig jaar namelijk goed bevallen.

1/15
Efter van Hanna Bervoets  is het boek waarmee het spits wordt afgebeten. in Efter leven de mensen in een wereld waarin verliefdheid het etiket psychische aandoening krijgt: Love Addiction Disorder (LAD). Deze aandoening kan echter genezen worden. En wel in kliniek Jagthof.
In Efter volg je verschillende jongeren die in de Jagthof zitten. Allemaal met hun geheimen en zeer specifieke redenen om zich uit de maatschappij terug te trekken. Daarnaast volg je Laura, een journaliste die vraagtekens zet bij de Jagthof en  het medicijn, Efter, dat ze gebruiken om hun cliënten te genezen. Ze is bezig met een onderzoek, waar de eigenaren van de kliniek en de makers van Efter uiteraard helemaal niet blij mee zijn.
Vervreemdend is het woord dat voor mij het beste past bij deze roman. Je komt namelijk best veel te weten over het medicijn en de mensen die het gebruiken, maar tegelijkertijd voelt het alsof je door een glaswand kijkt. Je ziet veel, maar het gevoel wordt gedempt. Daarnaast vind ik het moeilijk voor te stellen dat je je laat behandelen voor verliefdheid, zowel beantwoorde als onbeantwoorde. Aan het eind van de roman krijg je een aantal versluierde antwoorden, wat de vervreemding vergroot. Kennis maakt, in dit geval, de dingen nog gecompliceerder en de vraag blijft knagen of ik het allemaal wel goed begrepen heb. Of er werkelijk gebeurd is, wat ik denk dat er gebeurd is. Ondanks het gevoel dat Hanna Bervoets je steeds op het verkeerde been zet en je aan het eind van het boek geen zekerheden hebt, vond ik het een aangenaam boek om te lezen. Een roman waarin je per persoon alleen haar/zijn perceptie krijgt zonder dat je weet hoe de andere betrokken naar hetzelfde moment kijken, is vreemd, maar tegelijkertijd ook erg intrigerend. Je weet uiteindelijk maar van één personage wat hij echt gedaan heeft en dat is dan irrelevant geworden omdat hij de enige is die het weet.
Het klinkt allemaal zeer verwarrend en vreemd, dat is geheel en al mijn fout. Hanna Bervoets schrijft heel duidelijk. Alleen blijkt het verhaal dusdanig complex, dat het vertellen er over lastig is. Zelf gaan lezen dus!

2/15

Verloren mensen is een bizar boek, waar je als lezer wel eerst even in moet komen. De eerste veertig pagina’s was ik bang te zijn beland in de zoveelste cliché roman over een personage met Joodse ouders die psychisch in de knoop zit, omdat ze hun schuldgevoel heeft meegemaakt/overgenomen.

Abigail, Abbi voor familie en vrienden, is vertrokken naar Lugano om met zichzelf in het reine te komen nadat haar huwelijk is mislukt, haar beide ouders een week na elkaar zijn overleden en stevige sessies bij een psychiater.
Aangekomen bij het huis dat ze geboekt heeft, leert ze Philip, de verhuurder kennen. Deze man roept heftige gevoelens bij haar op en speelt daar mee. Dan is hij aanhalig, dan is hij grof en kil. Voeg daarbij het feit dat hij er antisemitische denkbeelden op na houdt en denkt dat hij de profeet van Nietzsche is en je hebt een explosieve mix. Philip spint met zijn gedachten en voorspellingen zo’n web, dat Abbi wederom dreigt haar mentale balans kwijt te raken.

Mirjam Rotenstreich weet een vlotte roman te schrijven, maar schuwt ook de diverse clichés niet zoals in de volgende zin Nog even keek ze naar het water, dat naar het land stroomde waar ze net vandaan kwam en waar ze voorlopig niet zou terugkeren.
Wanneer zich echter het deel van het verhaal ontspint waarin de roman welhaast een psychologische thriller wordt, vergeet je de clichés. Want het is ongemeen spannend. Heel knap weet Rotenstreich je wisselend aan Philip én Abbi te laten twijfelen. Hoe weet je als lezer dat alles is zoals Abbi het waarneemt? Is Philip een maniak of toch gewoon een zwaar onbegrepen man, die ook maar gevormd is door de omstandigheden?
De roman is opgesplitst in drie delen, waarvan het tweede het meest spannend is. In dit deel wordt heel veel gehint naar bepaalde dingen over Philip door de bewoners van zijn buurt, maar nergens wordt dit verder benoemd. Op een gegeven moment vraag je je dan toch af waarom niet. Dat de bewoners die eerst weglopen met Abbi, zich opeens tegen haar keren, is een tikje ongeloofwaardig.
Maar ondanks een aantal punten waarop ik de roman minder vond, heb ik er overall toch van genoten. Een psychologische thriller, vermomd als een zoektocht naar de eigen ik.

3/15

Wat ik over deze roman schreef, is helaas niet opgeslagen. Misschien heb ik binnenkort de tijd om het weer opnieuw in te typen. Voor nu laat ik het bij de opmerking dat dit een prachtige, schurende roman is over een jongen die zijn plaats in het leven probeert te vinden, daardoor tegengewerkt door zijn verleden.
Als dit boek ons iets leert, dan is het dan er in de oorlog met regelmaat zwart-wit werd gehandeld, terwijl er eigenlijk alleen maar grijs is.

4/15
De IJsmakers is zonder meer nu al mijn favoriete boek van dit jaar. Wat kan Ernest van der Kwast schrijven! In dromerige en meeslepende stijl vertelt hij de geschiedenis van de familie Talamini. Meteen in de eerste hoofdstukken, wanneer je met grootvader Talamini, dan nog een jongeman, op de besneeuwde gletsjers staat om ijs te halen voor in de ijsmachine, word je meegesleept door de verwondering. Verwondering over hoe dit ijs het heerlijkste roomijs wordt. Doordat je ook een stukje van de geschiedenis van de ontdekking van het ijs en het maken er van krijgt, wordt het verhaal nog completer. Naast de liefde voor het ijs, spelen ook de liefde voor het mooiste meisje van het dorp en broederliefde een belangrijke rol. Giovanni, de nieuwste generatie, besluit dat hij geen ijsmaker wil worden. Hij is verliefd op de poëzie. Dit zorgt voor wrijving binnen de familie, die op een tedere, ingetogen manier wordt beschreven. Nu is het taalgebruik in deze roman sowieso al pure poëzie. Van der Kwast betovert mij met zinnen als deze:

' Ze was de vrouw van mijn broer, en ze wist dat ijs en poëzie niet samengingen. Het was het een of het ander. Wie luisterde naar het gezang van de sirenen, was verloren.'

Het is zo moeilijk om er precies de vinger op te leggen hoe je betovert wordt, maar na het lezen van de eerste bladzijde, was het mij onmogelijk het boek neer te leggen. Het is een roman waarbij alles dat je van het lezen af houd, een vervelende onderbreking is. Want je wilt maar één ding, terug naar de sprookjesachtige wereld van ijs en poëzie.

5/15
Al weer het laatste deel van de serie over de bewoners van Charleston House. Quentin Bell is ondertussen zelf een man met een gezin. Ook de andere bewoners zijn uitgevlogen, dan wel overleden. Alleen Duncan woont nog in Charleston House, maar moet verhuizen omdat hij niet meer voor zichzelf kan zorgen.Dit deel is eigenlijk vooral een mijmerende terugblik op de tijd dat Charleston House nog het bruisende middelpunt was in het bestaan van de Bells en hun vrienden. Hier en daar worden nog wat losse eindjes uit de eerdere delen ingevuld. Toch voelde dit boek voor mij afstandelijk en boeide ook niet zo sterk als zijn twee voorgangers. Voor mij komt dit vooral omdat de dynamiek, die er was doordat de familie in één huis woonde en daar zijn eigen plek probeerde te vinden, weg is. En dat was juist wat de eerder boeken voor mij zo sterk en intrigerend maakte. Quentin en Angelica waren allebei zo verschillend en keken zo anders tegen hun familie aan, dat het je een volledig beeld geeft van het gezin. Dit deel, dat met name over terugkijken gaat, voegt hier niets meer aan toe. Niet voor mij in elk geval. Vertel me wie wij waren hoort zeker bij de trilogie omdat Charleston House tot op de dag van vandaag nog bestaat, maar is toch vooral het toekijken hoe een eens zo bruisend huishouden teloor is gegaan en op het nippertje een nieuw leven begint als museum.


6/15
Vele hemels boven de zevende is een roman om stil van te worden. Lou, Eva, Elsie, Casper en Jos zijn op heel verschillende punten in hun leven. Op Casper na, horen ze bij dezelfde familie. Bindende factor in hun levens is Eva. Teder en indringend vertelt Griet op de Beeck hoe deze mensen bezig zijn hun plek te vinden of te leven met de dingen die in hun leven gebeuren of gebeurd zijn. Er wordt gestunteld, gehoopt, gehuild en geruzied. Juist door de gebeurtenissen waar we allemaal in meer of mindere mate zelf ook ervaring mee hebben, komt deze roman heel dichtbij. De Vlaamse schrijfstijl maakt het geheel voor mij nog intiemer, Wonderlijk hoeveel impact de verhalen hebben. Nergens wordt drama of geluk dik aangezet en toch komt het heftig binnen. Met heel mijn hart hoopte ik voor Elsie en Casper, herkende ik mijn 12-jarige zelf in Lou en voelde zo mee met Eva, die de hoop niet op wil, of wellicht kan geven, dat er in elk mens iets goeds schuilt. Misschien is dit wel de grootste kracht van Griet Op de Beeck, het jezelf laten herkennen in mensen waardoor je aan het verhaal gebonden wordt. Ze schrijft over ons.

7/15

Kroonsz leek me zo op het eerste gezicht een heel intrigerend  boek. Wetenschap in de 17de eeuw was niet zonder gevaar en het onderzoek naar de verbinding tussen leven en dood en de ziel moest in het geheim gebeuren.

Ondanks de ingrediënten die een mooi en spannend verhaal beloofden, wist Kroonsz me toch niet helemaal te boeien. Dit kwam omdat Wessel, de hoofdpersoon, een vlak karakter blijft. Hij doet wat hem gezegd word en zet, zeker in het begin, geen enkel vraagteken bij het onderzoek van zijn vader. Zelfs wanneer overduidelijk is dat zijn vader krankzinnig geworden is, onderneemt Wessel niet meteen actie. De wisseling in tijd, de 17de eeuw en het heden, had voor meer spanningsopbouw kunnen zorgen dan het nu doet.

Wel heel interessant zijn de filosofen en wetenschappers die in het boek voorbij komen en hun visie op de verbinding tussen leven en dood weergeven.


8/15

Wat heb ik van Valavond genoten. Alleen de taal die Marita de Sterck gebruikt, is al een feest voor de zinnen. In Valavond maak je kennis met de verschillende bewoners van het dorp Mariahoeve aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog. Zoals vaak in haar boeken, krijgen de vrouwen de meeste ruimte. Marieke, die maar moeilijk kan kiezen tussen de twee mannen waarop ze verliefd is en Mona, een serveuze in 't café. Beiden maken hun keuzes en moeten leren leven met de consequenties daarvan. De dialogen zijn vaak kort, de beschrijvingen van de mensen, hun gedachten en de gebeurtenissen worden in dromerige zinnen uitgebreid uit de doeken gedaan. Wanneer de oorlog uitbreekt, komt er een tweedeling in het dorp: degenen die anti Duits zijn en degenen die Hitlers gedachtengoed aanhangen. Toch is niet alles wat het lijkt. Zo heeft Mona een luisterend oor voor een van haar vaste bezoekers, de Jodenjager. Maar niet om de redenen die het gros van haar dorpsgenoten lijken aan te nemen. Prachtig neergezet zijn de emoties en de karakters. Als er iets duidelijk is, dan is het wel dat we allemaal goed en slecht in ons hebben.

9/15
Éen mens is genoeg is weer zo'n prachtige parel uit Vlaanderen. Els Beertens vertelt het verhaal van Juliette en Louis, broer en zus. Juliette introvert, behalve wanneer ze zingt. Louis is altijd extravert en raakt makkelijk bevriend met mensen. Hun levens veranderen abrupt wanneer hun vader overlijd. Ze hebben veel steun aan elkaar en proberen hun leven te lijden zonder het verlies hun leven op pauze te laten zetten. Dit valt nog niet mee. Vooral Juliette heeft het zwaar, met name door haar dominante moeder.
Op het eerste gezicht lijkt Els Beertens broer en zus tegenpolen te hebben gemaakt, naarmate de roman vordert, blijken ze meer op elkaar te lijken dan in eerste instantie gedacht. Doordat je in de huid van Juliette en Louis kruipt, kruipen ze ook heel dicht onder de jouwe. Soms zou je ze door elkaar willen schudden en zeggen: praat dan eens écht met elkaar.Spreek uit wat je denkt.  Alleen past dat niet bij ze en het zou de roman ook aan kracht doen inboeten. Je hoopt het hele verhaal voor ze, dat het leven ze toe zal lachen. Hierdoor snijdt het nog dieper in je ziel, wanneer dat niet voor beiden op lijkt te gaan. Ondanks de ernst, is het geen zwaar boek. Het zet je aan het denken, dat zeker. Maar door haar taalgebruik maakt Els Beertens de tragiek poëtisch en daardoor op een bizarre manier makkelijker te dragen.


10/15
Is liefde lastig heb ik gerecenseerd voor de Leesfabriek. Mijn mening lees je daar.

11/15
Deniz Kuypers nieuwe roman wachtte ik vol spanning af, aangezien ik genoten heb van zijn debuutroman, Dagen zonder Dulci, die ik las voor Ik Lees Nederlands 2014. Het ruisen van de wereld is een heel andere roman, maar daarom niet minder aangrijpend. Moss is op drift, sinds hij van Sophie gescheiden is. Hij is een wanderer. Altijd als hij in zijn leven aankomt waar hij wil zijn, wordt hij onrustig. Dan vraagt hij zich af of hij toch niet ergens anders moet zijn, een ander leven moet lijden. Hij heeft een mini apotheek aan pillen op zak om het dagelijks leven enigszins aan te kunnen. Deze pillen helpen echter niet wanneer hij met Dani, een oude jeugdliefde, geconfronteerd wordt op een begrafenis.Deniz Kuypers weet heel beklemmend te schrijven. Je voelt de onrust, de angst het verlangen naar absolute stilte in het hoofd. Moss is geen sympathieke hoofdpersoon, wel een die zich aan je hecht. Afwisselend voelde ik medelijden en woede naar hem toe. Doordat hij veel te veel in zijn hoofd leeft, is hij moeilijk te peilen voor zijn omgeving. Moss is machteloos om daar iets aan te doen en zijn wanhoop en zelfmedelijden druipt dan ook van de pagina's.
Dani lijkt in dit verhaal vooral de rol van katalysator te spelen om Moss zijn verhaal over hoe hij in zijn huidige situatie terecht gekomen is, te laten beginnen. Ze blijft een beetje onuitgewerkt.
Prachtig beschreven is de omgeving, de natuur, van het gebied waar Moss is. In mijn hoofd zag ik het dorp, de bergen, de sneeuw. Ondanks het verdriet is dit een boek waar je door geboeid wordt. Nog één hoofdstuk dan, is wat ik dacht als ik eigenlijk het licht uit zou moeten doen. Grimmiger dan zijn debuutroman, maar net zo poëtisch.

12/15

Anna en Schard, broer en zus, zijn op veel gebieden heel verschillend, maar in één ding zijn ze gelijk. Ze zijn op zoek naar hun plek in de wereld en ze proberen chocola te maken van de liefde. Anna houdt van beste vriend Manu, die homoseksueel en drag is. Ze heeft een affaire met een vrouw, maar weet niet precies wat daar van te vinden. Schard is verliefd op Padma, die hem niet wil. Alsof dat niet al genoeg is, schipperen ze ook tussen hun beide moeders, die gescheiden zijn en een nieuw leven opbouwen. Eigenlijk gaat het boek dus over alles, maar ook over niets. Dat is nou precies waardoor deze roman mij aanspreekt. Dat onafgemaakte is herkenbaar. Het leven past niet in afgepaste en netjes gelabelde vakjes. Nina Polak weet deze chaos toch een bepaalde structuur te geven. Het fijne van halfweg iemands leven een verhaal in te stappen, is dat ze nog een puzzel zijn waarvan de stukjes maar langzaam een beeld vrijgeven.
Het andere aspect van de roman dat me erg aanspreekt, is het uitvogelen over hoe je past in je eigen leven. Iets wat schrijvers van ongeveer dezelfde leeftijd veel als thema lijken te kiezen. De roman doet me, qua thematiek, denken aan bijvoorbeeld de romans van Niña Weijers, Deniz Kuypers en Maartje Wortel.

13/15De zes levens van Sophie is goed geschreven, maar ik werd er wel somber van. Op geen enkel moment is er een lichtpuntje waaraan je je als lezer kunt optrekken. Sarah Meuleman blijkt je aan het einde van de roman bij voortduring op het verkeerde been gezet te hebben. Het is dan ook een heel verrassend einde. Wellicht heb ik aanwijzingen in het verhaal aanwijzingen gemist die me hadden kunnen vertellen dat niet alles is zoals het lijkt. Ik heb ze echter niet opgepikt, waardoor het verhaal, voor mij, onverwacht en onbevredigend eindigde.
De roman laat zich wat lastig navertellen zonder de clou al weg te geven. Vandaar de boektrailer bij De zes levens van Sophie.