maandag 16 juni 2014

Liefde voor de Italianen


Mijn liefde voor Italiaanse romans begon met Niccolò Ammaniti, een leestip ooit eens gekregen op een verjaardagsfeestje. Daarna kwam Paolo Giordano en ondertussen ben ik al weer een aantal Italiaanse schrijvers rijker. Dacht ik voor Ammaniti dat de Italiaanse literatuur allemaal het standaard Toscane, rustiek dorpje met olijfbomen en immer kokende en bakkende nonna's beschreef, nu weet ik wel beter. Italië heeft een aantal schrijvers om flink verliefd op te worden.

Sofia draagt altijd zwart, De woede-uitbarsting van Beth
en Dingen die niemand weet gaat allemaal over een jonge vrouw die haar plek in de wereld zoekt, na een ingrijpende gebeurtenis. Christian Frascella en Paolo Cognetti gebruiken de taal om hun verhaal op een ingehouden, intieme manier te vertellen. Geen drama's en grootse gebaren, maar een bubbel waarin hun hoofdpersonen hun verhaal vertellen. Juist door deze manier van schrijven krijgt het verhaal een sterkere lading. Ook hebben beide schrijvers een stijl waarin niet alles benoemd en uitgelegd wordt. Er is plaats voor onafgemaakte gedachten, voor dromen en een af en toe wat wazige grens tussen gedachten en realiteit. Beth en Sofia zijn geen makkelijke dames, maar juist het feit dat ze niet perfect en voorspelbaar zijn maakt ze menselijk en herkenbaar. Juist door de soms irrationele en domme dingen die ze doen of zeggen, mag je hen graag.
Margharita uit Dingen die niemand weet lijkt een beetje op Beth en Sofia in de zin dat ze geen doorsnee meisje is. Aan de andere kant is Margherita wel meer een romantica dan Beth of Sofia. Het mooie aan deze roman is dat hij vibreert en je levendig doet voelen. Door het hartstochtelijke taalgebruik voel je je eigen bloed bruisen. Het is een roman die schittert als het meest intense lentegroen aan de bomen. Een veelheid aan emoties, gevoelens en door elkaar buitelende gedachten, maken het wel een emotioneel vermoeiend boek. Wat me verder erg aanspreekt in deze roman, zijn de verwijzingen naar de drama's uit de Griekse Oudheid, die bijna  naadloos in het verhaal passen en een parallel vormen met het verhaal van Margherita.

Hoger dan de zee
heeft een heel ander onderwerp dan de andere romans. Luisa en Paolo bezoeken elk een familielid op een Italiaans gevangeniseiland een familielid. Het jaar is 1979. Luisa bezoekt haar man, die in de gevangenis zit voor moord. Paolo bezoekt zijn zoon die is opgepakt omdat hij lid is van de terreurgroep de Rode Brigade.
Hoger dan de zee is een roman over zwijgen. Wat valt er ook te zeggen? Wat gebeurd is, is gebeurd en zowel de gevangenen als Louisa en Paolo moeten hier mee leven. Door een opkomende storm moeten Louisa en Paolo noodgedwongen overnachten op het gevangeniseiland. Allebei eenzaam, maar samen net iets minder. Wordt er gesproken, dan is het geen woord te veel en maakt het meteen een heleboel duidelijk. Dit is een boek waarbij het meeste gezegd wordt in de stilte. Het bleef mij nog lang bij. Het is geen opgewekt boek, maar van een prachtige tragiek die je toch een glimlach ontlokt.